در سال‌های اخیر، افزایش روزافزون میزان استفاده از اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، تمامی مشاغل و کسب و کارها را بر آن داشته تا به سمت و سوی اینترنتی شدن حرکت کرده و امکان بهره مندی از خدمات و محصولات خود را به صورت آنلاین و در قالب یک فروشگاه اینترنتی، در اختیار مشتریان خود قرار دهند. اما این تمام ماجرا نیست! برای داشتن یک فروشگاه اینترنتی موفق و پربازدید باید به اصول طراحی فروشگاه اینترنتی و نیازمندی‌های کاربران توجه کرد. با ما در ارس وب همراه باشید تا در ادامه این مطلب، به معرفی این اصول و نکات پیرامون آن بپردازیم.
ضرورت راه اندازی وبسایت برای کسب و کارها
در دنیای دیجیتالی امروز، تجارت الکترونیک به صورت فزاینده‌ای در حال رشد بوده و با افزایش رقابت میان کسب و کارهای مختلف، طراحی وبسایت و فروشگاه اینترنتی برای مشاغل مختلف نیز محبوبیت چشمگیری پیدا کرده است. با این حال، طراحی فروشگاه اینترنتی باید به گونه‌ای باشد که توانایی ایجاد تمایز میان آن کسب و کار و رقبای آن را داشته و تجربه کاربری مناسبی را برای کاربران آن وبسایت فراهم آورد.
اهمیت طراحی فروشگاه اینترنتی متناسب با نیازهای کاربران
این روزها کمتر کسی وجود دارد که از فروشگاه‌های اینترنتی، خرید نکرده باشد. اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که چه چیزهایی بر تصمیمات شما در زمان خرید از یک فروشگاه اینترنتی تاثیر دارد؟ طبیعی است که اولین نکته، قیمت و کیفیت (مشخصات) آن محصول است. شاید شما به این نکته توجه نکرده باشید، اما نحوه طراحی فروشگاه اینترنتی، نیز تاثیر به سزایی در فرآیند تصمیم گیری مشتری دارد.
به بیان بهتر، توجه به اصول طراحی فروشگاه اینترنتی در زمان راه اندازی وبسایت یک کسب و کار، موجب می‌شود تا کاربران و مخاطبان هدف، به راحتی به بخش‌های مختلف وبسایت دسترسی و با آنها تعامل داشته باشند. همین امر موجب می‌شود تا وب‌سایت‌هایی که بهترین محصول را با نازل‌ترین قیمت عرضه می‌کنند، در مقابل وب‌سایت‌هایی که به صورت اصولی طراحی شده‌اند، شانس کمتری در جذب مخاطب داشته باشند.
زیرا حتی اگر شما بهترین و مقرون به صرفه‌ترین محصول را عرضه کنید، تا زمانی که مشتریان نتوانند با فروشگاه اینترنتی شما تعامل داشته باشند یا در طول فرآیند خرید از بخش‌های مختلف آن دیدن کنند، از شما خرید نخواهند کرد.
حال که با اهمیت طراحی اصولی وبسایت آشنا شدیم، به سراغ معرفی نکات و اصول طراحی فروشگاه اینترنتی و وب‌سایت‌های فروشگاهی خواهیم رفت تا ببینیم چه چیزهایی یک وبسایت معمولی را به یک فروشگاه اینترنتی موفق تبدیل می‌کند؟
اما پیش از پاسخ به این سوال، بد نیست تا نگاهی به برخی از عناصر کلیدی طراحی وب داشته باشیم و با اهمیت آنها بر طراحی اصولی وب‌سایت‌های فروشگاهی آشنا شویم.
تجربه کاربری (User Experience) چیست؟
تجربه کاربری که در اصطلاح آن را UX می‌نامند، مجموعه تعاملات یک فرد با اپلیکیشن، وبسایت یا فروشگاه اینترنتی شماست و شامل تمامی مراحل از آگاهی اولیه، تعامل و تراکنش تا پایان چرخه خرید یا خروج از وبسایت است. بنابراین مهم نیست که شما طراحی فروشگاه اینترنتی خود را در قالب یک وبسایت اینترنتی انجام دهید یا یک اپلیکیشن موبایل. زیرا هدف نهایی، ارائه یک تجربه کاربری استثنایی است که با اهداف تجاری شما همسو باشد.
حدود 90 درصد کسانی که به طور مرتب خرید اینترنتی دارند، ادعا می‌کنند که در صورت داشتن تجربه کاربری مناسب از یک فروشگاه اینترنتی، دوباره از آن فروشگاه بازدید و خرید می‌کنند. این عدد نشان می‌دهد که تا چه حد باید مراقب تجربه کاربری کاربران از فروشگاه اینترنتی خود باشید.
طبیعی است که اهداف مختلفی برای کسب و کارهای مختلف وجود دارد و هر یک از آنها نیز به از تجربیات کاربری متفاوتی نیاز دارند. بنابراین اصول طراحی وبسایت و UX آنها نیز با یکدیگر تفاوت خواهد داشت. اما در نهایت، همه آنها باید با یکدیگر ادغام و یکپارچه شده و یک تجربه کاربری عالی و بی نقص را تشکیل دهند.
رابط کاربری (User Interface) چیست؟
رابط کاربری که به اختصار UI نامیده می‌شود، به ویژگی‌های اصلی و اساسی در یک صفحه وب، یک برنامه کاربردی یا سیستم اشاره دارد که توسط کاربران درک می شود. به عبارت بهتر، تمام اجزای وبسایت مانند متن‌ها، دکمه‌ها، رنگ‌ها، تصاویر و به طور کلی هر چیزی که کاربر با آن تعامل دارد در UI گنجانده می‌شود. بنابراین، طراحی رابط کاربری خوب و مناسب، کاربران را در دستیابی به اهدافشان یاری کرده و ذهنیت مثبتی از آن برند در ذهن آنها ایجاد می‌کند.
UI، یکی از مهم‌ترین جنبه‌های طراحی فروشگاه اینترنتی است. زیرا بر روند جذب مشتری و تصمیم گیری برای خرید یا ترک وبسایت تاثیر مستقیم دارد. اگر طراحی UI وبسایت یا فروشگاه اینترنتی شما اصولی و مناسب نباشد، بازدیدکنندگان را دچار سردرگمی کرده و آنها را به سوی ترک وبسایت سوق می‌دهد. در حالی که طراحی UI مناسب، باعث بالا رفتن مدت زمان حضور کاربر در وبسایت و احتمال خرید و بازگشت مجدد آنها می‌شود.
تفاوت UI و UX در چیست؟
در بخش قبل، ماهیت UI و UX را معرفی کردیم و دیدیم که هر دوی آنها به روند جذب مشتری و تصمیم به خرید آنها کمک می‌کنند. ممکن است در برخی موارد، اصطلاحات UI و UX به جای یکدیگر استفاده شوند. اما باید دقت کنید که این مفاهیم با یکدیگر تفاوت داشته و هر یک از آنها، به دو جنبه بسیار مختلف از وبسایت اشاره می‌کنند.
UI، بر تمام عناصر دیداری (بصری) در وبسایت تمرکز داشته و همه چیز از انتخاب فونت گرفته تا تم رنگی، نحوه نمایش تصاویر و آیکون‌ها را تعیین می‌کند. در حالی که UX، ساختار اصلی وبسایت یا فروشگاه اینترنتی شما را طراحی کرده و نحوه تعامل کاربران با هر یک از عناصری که در UI وجود دارند را تعیین می‌کند. همین امر، مسیر سفر کاربران در بخش‌های مختلف وبسایت را تحت تاثیر قرار داده و می‌تواند تمرکز آنها بر بخش‌های مختلف را کنترل کند. اما در نهایت، طراحی UX و UI در کنار یکدیگر، طراحی وبسایت شما را تشکیل می‌دهد.
حال که به بخش‌های مختلف طراحی فروشگاه اینترنتی آشنا شدیم، به نکات و اصولی که در هنگام راه اندازی یک وبسایت یا فروشگاه اینترنتی باید به آنها توجه شود، می‌پردازیم.
نکاتی که در هنگام طراحی فروشگاه اینترنتی باید به آنها توجه کنید
اگر در هنگام طراحی فروشگاه اینترنتی برای کسب و کار خود، نکات زیر را رعایت کنید، تعداد بیشتری از بازدیدکنندگان وبسایت شما به مشتریان بالقوه و وفادار کسب و کار شما تبدیل خواهند شد:
طراحی صفحه اصلی
صفحه اصلی وبسایت شما، مهم‌ترین بخش سایت است. این صفحه جایی که شما اولین ارتباط را مخاطبان خود برقرار می‌کنید و اشتیاق ادامه سفر یا انگیزه ترک وبسایت را در آنها بر می‌انگیزید. صفحه اصلی یک فروشگاه اینترنتی، شامل منو، نوار جستجو، فهرست دسته بندی محصولات، اطلاعات محصولاتی که با شرایط یا تخفیفات خاص به فروش می‌رسند، پر فروش‌ترین محصولات و … است.
شما باید مهم‌ترین و کاربردی‌ترین اجزا را در این صفحه در اختیار کاربران قرار دهید تا در صورت نیاز، به راحتی به آنها دسترسی داشته باشند. اهمیت مناطق کلیدی در وبسایت را دست کم نگیرید و در آن نوحی، مهم‌ترین محتوا را ارائه دهید. طراحی صفحه اصلی وبسایت شما، می‌تواند نرخ پرش کاربران را کاهش داده و با ارائه محتوا و بخش‌های کاربر پسند، نتایج موثری به دست آورد.
طراحی صفحه جستجوی محصول
در یک فروشگاه اینترنتی ممکن است ده ها نوع محصول وجود داشته باشد که چیدن آنها در یک صفحه ممکن نیست و به سادگی نیز نمی‌توان از میان آنها، محصول خاصی را پیدا کرد. بنابراین، ساده‌ترین راه برای یافتن یک محصول، داشتن یک باکس جستجو است. وجود باکس جستجو در صفحه محصولات بسیار مهم است. زیرا اگر مشتریان نتوانند محصول مورد نظر خود را به راحتی ببینند یا جستجو کنند، با تصور اینکه آن محصول در فروشگاه شما وجود ندارد، از فروشگاه خارج می‌شوند.
بسیاری از مخاطبان و کاربران فروشگاه‌های اینترنتی نیز مهم‌ترین عامل در طراحی یک وبسایت را اینگونه توصیف می‌کنند که یک وبسایت خوب، یافتن آنچه من می‌خواهم را برایم آسان می‌کند. بنابراین شما باید بخش جستجو در وبسایت خود را به گونه‌ای طراحی کنید که محصولات را بر اساس نام، دسته بندی یا هر اطلاعات مرتبط دیگری، جستجو کند.
همچنین ارائه یک تجربه جستجوی فعال با گزینه‌های تکمیل خودکار متن و ارائه پیشنهادات هوشمند (محصولات مشابه)، تاثیر به سزایی در افزایش میزان رضایتمندی مشتریان خواهد داشت. به عنوان مثال، توانایی ارائه گزینه‌های جایگزین به جای نشان دادن یک هشدار ساده برای این که محصول مورد نظر کاربر یافت نشده است، یک راه مهم برای متقاعد کردن مصرف کننده، برای ماندن در وبسایت شماست.
بنابراین افزودن چنین قابلیت‌هایی به باکس جستجو، صرفه جویی در زمان و بهبود تجربه کاربری مشتریان را بهبود بخشیده و آنها را یک قدم به خرید نزدیک‌تر می‌کند.
طراحی صفحه یک محصول
کاربران و مشتریان یک فروشگاه اینترنتی، در طول سفر خود به بخش‌های مختلف وبسایت از محصولات مختلفی بازدید می‌کنند. صفحه یک محصول، باید شامل اطلاعات اولیه آن محصول مانند قیمت، تصاویر و مشخصات آن باشد. مهم‌ترین قانون در طراحی صفحه محصول این است که کاربر را در میان حجم انبوهی از اطلاعات درباره یک محصول، غرق نکنید. در واقع، باید میان اطلاعات کافی و مناسب و همچنین قابلیت مرور آسان، تعادل و تناسب ایجاد شود.
بسته به نوع محصول، باید تصاویر یا ویدیوهای با کیفیت و مناسبی از آن محصول ارائه شود. این کار، اعتماد کاربر نسبت به آن محصول را جلب کرده و بر رفتار و تصمیم به خرید او تاثیر می‌گذارد. یک صفحه محصول کامل و موفق، باید به گونه‌ای طراحی شود که به تمامی سوالات احتمالی کاربران درباره آن محصول پاسخ داده و شامل تصویر مناسب، توضیحات دقیق و مفید باشد.
علاوه بر این‌ها، نمایش محصولات مرتبط در صفحه محصول و ارائه توصیه‌های شخصی (بر اساس علایق یا تجارب خرید قبلی کاربر) نیز فرصت مهمی برای فروش متقابل و چندگانه ایجاد می‌کند.
توجه کنید که هر گاه کاربر می‌خواهد محصولی را به سبد خرید خود بیفزاید، باید هر آنچه لازم است درباره اعمال تغییر روی تعداد محصول انتخابی، اطلاعات قیمت یک عدد محصول، گزینه افزودن محصول به موارد دلخواه و … را نیز در اختیار کاربر قرار دهید.
طراحی صفحه پرداخت
تمامی فروشگاه‌های اینترنتی، کاربران را پس از تکمیل فرآیند انتخاب محصول و افزودن آنها به سبد خرید، به صفحه پرداخت اینترنتی هدایت می‌کنند. شاید تصور کنید که اطلاعات صفحه پرداخت، اهمیت چندانی ندارند. اما کاربرانی که با صفحه پرداخت نامناسب و مواجه می‌شوند، از خرید منصرف شده و از وبسایت خارج می‌شوند. به عبارت بهتر، این مرحله، جایی است که کاربر تصمیم نهایی برای خرید را گرفته و هزینه محصولات انتخابی خود را پرداخت می‌کند. بنابراین طراحی صفحه باید ساده و قابل فهم بوده و بدون تغییر نظر کاربر، از تکمیل فرآیند اطمینان حاصل کند.
در مرحله پرداخت، کاربران باید بدانند که دقیقاً برای چه محصولی باید چه مقداری را با چه روشی پرداخت کنند. بنابراین، نمایش خلاصه‌ای از سفارش کاربر در این مرحله به بهبود تجربه کاربری، امکان اعمال تغییرات لحظه آخری مانند تغییر تعداد آیتم‌ها، حذف یک محصول از سبد، یا افزودن یک محصول دیگر، و جلوگیری از سردرگمی کاربران مفید است.
بسیاری از کاربران، برای تکمیل مرحله پرداخت، نیاز به ثبت نام در وبسایت دارند. اما می‌توان این اجبار را کاهش داده و بدون نیاز به ثبت نام نیز امکان تکمیل مراحل پرداخت را فراهم کرد. با این حال، تشویق کاربران برای ثبت نام نیز برای گسترش جامعه کاربران فروشگاه اینترنتی، ضروری است.
همچنین اگر فرآیند پرداخت شما شامل بیش از یک مرحله باشد، ارائه نشانه ای مبنی بر اینکه کدام مرحله طی شده و کدام یک باقی مانده، بسیار مفید است. از طرفی بهتر است در این شرایط، قابلیت‌هایی ارائه کرد که بدون پرت کردن حواس مشتری یا ترک کردن صفحه به پاسخ سوال خود برسد، بسیار مهم است. به عنوان مثال، می‌توان گزینه‌هایی برای پشتیبانی آنلاین در اختیار کاربران قرار داد تا فرآیند خرید آنها را تسهیل کرده و بدون نیاز به خروج از صفحه، به آنها پاسخ دهد.
فرآیند طراحی فروشگاه اینترنتی
ما در این مطلب به ضرورت طراحی فروشگاه اینترنتی با رعایت اصول UI و UX، پرداختیم و دیدیم که داشتن یک وبسایت عالی برای کسب و کار شما، به تفکر چند بعدی و پیاده سازی یک ساختار پیشرفته، نیاز دارد. علاوه بر این، ایجاد طرح‌های خاص و اختصاصی برای برند شما که توانایی جذب مخاطب و تبدیل آن به مشتری را داشته باشند نیز به تلاش و تخصص قابل توجهی نیاز دارد. ما طراحی صفحات مختلف یک فروشگاه اینترنتی را مورد بررسی قرار دادیم. اما هنوز هم موارد مختلفی وجود دارند که رعایت آنها می‌تواند تاثیرات به سزایی در جذابیت و بهبود تجربه کاربری مشتریان داشته باشد.
به طور کلی، تیم طراحی وبسایت شما باید شامل متخصصان UI و UX بوده و علاوه بر توجه به نیازمندی‌های مشتری، به انواع محصولات شما و نیازمندی‌های شما برای عرضه هر یک از آنها، توجه داشته باشد. از طرفی، شما باید عملکرد وبسایت خود را در دوره‌های زمانی مختلف تجزیه و تحلیل کرده و ببینید که رعایت چه نکاتی، موجب تبدیل هر چه بیشتر بازدیدکنندگان به مشتریان شده است. شما همچنین باید تشخیص دهید که کدام یک از بخش‌های سفر مشتری در فروشگاه اینترنتی شما آنها را با مشکل مواجه کرده و تغییرات لازم در آن بخش‌ها را به درستی اعمال کنید.
